بررسی سرولوژی و مولکولی بابزیا کابالی و تیلریا اکویی و شناسایی مولکولی ناقلین آن هادر اسب های نژاد ترکمن در استان خراسان شمالی

پیروپلاسموز اسبی در نواحی حاره، نیمه حاره و مناطق معتدل در سرتاسر جهان وجود دارد. این بیماری باعث محدودیت در تجارت و نقل و انتقال اسب می شود. واردکردن اسب های سالم به مناطق آندمیک، خطر ابتلا، ایجاد بیماری با حدت بالا و حتی مرگ را به دنبال دارد. بیماری در اسب ها باعث لاغری، کاهش توان بدنی و حتی مرگ می شود. درمان اسب های بیمار هزینه بالایی دارد. پیروپلاسموز در اسب های آبستن می تواند منجر به سقط جنین و یا تولد کره مبتلا به پیروپلاسموز و مرگ زودهنگام کره ها گردد. هدف این مطالعه بررسی آلودگی تیلریا اکویی و بابزیا کابالی در تک سمی های شهرستان بجنورد بوده که با روش های میکروسکوپی، سرولوژی و مولکولی صورت گرفت. در این مطالعه علاوه بر 100 رأس اسب نژاد ترکمن، از 106 الاغ نیز خون گیریبه عمل آمد. در بررسی میکروسکوپی در 5 رأس اسب و 4 رأس الاغ فقط تیلریا اکویی در گسترش های خونی مشاهده شد. آزمایش ایمنوفلوئورسانس غیرمستقیم نشان داد که 53% از اسب ها دارای عیار سرمی علیه پیروپلاسموز بودند و از این تعداد 48% واجد عیار سرمی بر علیه تیلریا اکویی و 2% عیار سرمی بر علیه بابزیا کابالی و 3% عیار سرمی بر علیه هر دو آلودگی داشتند. از آزمایش مولکولی با روش pcr برای تشخیص تیلریا اکویی و بابزیا کابالی در اسب و الاغ طی دو مرحله استفاده شد. در pcr مرحله اول، آلودگی به جنس تیلریا و بابزیا مورد ارزیابی قرار گرفت و نتایج این مرحله نشان دهنده آلودگی 45 رأس اسب (45%) و 54 رأس الاغ (94/50%) به جنس تیلریا بودند. در مرحله دوم از روش multiplex-pcrبه طور اختصاصی جهت تشخیص تیلریا اکویی و بابزیا کابالی استفاده شد. نتایج انجام شده توسط این روش بر روی نمونه های مثبت مرحله اول آلودگی تک سمی ها به تیلریا آکویی را تعیین نمود. همچنین نتایج و آنالیز تعیین توالی تعدادی از نمونه های مثبت در اسب و الاغ نیز موید آلودگی تک سمی ها به تیلریا اکویی بود. در این مطالعه در 15 رأس اسب آلودگی با کنه مشاهده شد و تعداد 37 کنه جمع آوری شد. از میان گونه های مختلف کنه جمع آوری شدهکنه های هیالوما مارژیناتوم مارژیناتوم و هیالوما آناتولیکوم اکسکاواتوم شیوع بیشتری نسبت به سایر گونه ها داشتند. در این بررسی همچنین آلودگی تیلریا اکویی در غدد بزاقی هیالوما آناتولیکوم اکسکاواتوم و رپی سفالوس بورسا با روش pcr مشخص گردید. بر اساس یافته های این مطالعه، بیماری در استان خراسان شمالی در بین تک سمی ها به صورت آندمیک شیوع دارد. همچنین میزان آلودگی تیلریا اکویی در مقایسه با بابزیا کابالی بالاتر بود. به نظر می رسدکنه هایهیالوما آناتولیکوم اکسکاواتوم و رپی سفالوس بورسا قادر به انتقال تیلریا اکویی هستند.